MoSS Nederland
MoSS Danmark MoSS Sverige MoSS Suomi MoSS United Kingdom MoSS Deutschland
Het wrak Burgzand Noord 10: bedreigd door de natuur?

Afb. 8. Het wrak BZN 10 in 2001, met gaas bedekt ter bescherming. Tekening: ROB/NISA.

Afb. 9. Schematische weergave van de bescherming van een onder water gelegen scheepswrak met gaas van polypropyleen, zoals door het NISA tussen 1998-2001 uitgevoerd bij de BZN10. Tekening: ROB/NISA.

Bescherming van het wrak en beoordeling van de verzamelde gegevens

Twaalf dagen zijn voldoende om ons een redelijk beeld te vormen van een scheepswrak. Zoals uit het voorgaande blijkt, is het wrak Burgzand Noord 10 uitstekend geconserveerd. Het wrak wordt echter bedreigd door erosie en door de paalworm, Teredo navalis.

We kunnen concluderen dat het schip waarschijnlijk niet in Nederland is gebouwd. Het hout en de inventaris wijzen op Noord-Duitsland. De lading lijkt van het Iberisch schiereiland afkomstig. Het lijkt hier dus te gaan om een zeventiende-eeuws Duits koopvaardijschip dat terugkeerde van een reis naar Spanje of Portugal.

Het wrak BZN10 is uit archeologisch oogpunt zeer interessant en wordt inmiddels beschermd door middel van een fijn gaas van polypropyleen (afb. 8). Nader onderzoek van het wrak kan ons mogelijkerwijs veel vertellen over de zeevaart en handel langs de kusten van West-Europa en over de rol van Nederland in de handel tussen de Zuid- en Noord-Europese markt.

In de komende drie jaar zal het wrak worden gemonitord en zullen gegevens over afbraakprocessen worden vergaard voor het Europese MoSS-project. Het lijdt geen twijfel dat het wrak door natuurlijke krachten wordt bedreigd en het is hoog tijd te ontdekken hoe sterk de bedreiging is, hoe snel het afbraakproces verloopt en wat we ertegen kunnen doen. De Nederlandse onderzoekers zijn erop gebrand een nieuwe methode om scheepswrakken te beschermen te testen. Deze methode, die in de afgelopen vier jaar is ontwikkeld, houdt in dat een scheepswrak op de zeebodem met gaas wordt bedekt, waardoor een kunstmatig rif van zand ontstaat (afb. 9). Het is een goedkope methode die gemakkelijk uit te voeren is en zeer effectief lijkt te zijn. De vraag blijft of deze methode wrakken en de voorwerpen erin blijvend kan beschermen tegen de paalworm en andere organismen.

Registration period for the Portsmouth Seminar over.